96. rocznica urodzin kpt. Wacława Szaconia ps. „Czarny”

Aktualności

W dniu dzisiejszym, 5 lutego 2022 roku przypada 96. rocznica urodzin kpt. Wacława Szaconia ps. „Czarny”, żołnierza Narodowej Organizacji Wojskowej i Armii Krajowej, oficera Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, a także uznanego ślusarza artystycznego.

Wacław Szacoń pochodzi z Lubelszczyzny. I w tym rejonie w okresie niemieckiej okupacji brał udział w działaniach polskich formacji niepodległościowych. W 1942 roku wstąpił do narodowej formacji wojskowej NOW, która w późniejszym okresie scaliła się z AK. Od 1944 roku walczył w antykomunistycznych oddziałach kpt. Hieronima Dekutowskiego ps. „Zapora” i kpt. Zdzisława Brońskiego ps. „Uskok”. Był serdecznym przyjacielem sierż. Józefa Franczaka ps. „Laluś” i ppor. Stanisława Kuchciewicza ps. „Wiktor”. Wziął udział w wielu akcjach zbrojnych przeciw okupantom niemieckiemu i sowieckiemu oraz antykomunistycznych. Prowadził także działania wywiadowcze i sabotażowe.

W okresie II wojny światowej za zasługi w walce z okupantem niemieckim odznaczony został Srebrnym Krzyżem Zasługi z Mieczami, dwukrotnie Krzyżem Walecznych. Z rozkazu kpt. Brońskiego ps. „Uskok” otrzymał awans na stopień podporucznika. W 1949 roku ppor. Szacoń ps. „Czarny” z bronią w ręku aresztowany został przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Był torturowany podczas śledztwa. Komunistyczny sąd skazał go w trybie doraźnym na czterokrotną karę śmierci. Po apelacji karę śmierci zamieniono na dożywotnie więzienie. Celę opuścił dopiero w grudniu 1956 roku.

Po zwolnieniu z więzienia zamieszkał w Krakowie. Mimo że był stale inwigilowany, wspierał ukrywającego się sierż. Józefa Franczaka ps. „Laluś” aż do jego śmierci. W 1957 roku ożenił się ze Stefanią Rospond. Podjął pracę w spółdzielni wytwarzającej sprzęt laboratoryjny. Tam poznał płk. Józefa Herzoga, z którym wspólnie przeprowadzili rekonstrukcję krypty marszałka Józefa Piłsudskiego w katedrze na Wawelu. Wacław Szacoń m.in. wykonał metalowe zdobienia. Jest także twórcą Krzyża Obrony Lwowa na krakowskim cmentarzu Rakowickim, płaskorzeźby gen. Leopolda Okulickiego, Tablicy Pamięci 27. Pułku Piechoty na Jasnej Górze.

W 2015 roku IPN wyróżnił Wacława Szaconia tytułem Świadek Historii. Został także odznaczony m.in. Krzyżami Oficerskim oraz Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski, Krzyżem Niepodległości, a także Medalem „Pro Bono Poloniae”.

Z okazji tego pięknego jubileuszu członkowie Związku Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych składają kapitanowi Wacławowi Szaconiowi serdeczne życzenia wielu szczęśliwych lat w zdrowiu.