Ostatnie pożegnanie Bogumiły Starczewskiej

Aktualności Wspomnienia

W dniu 11 kwietnia 2022 roku w Toruniu pożegnaliśmy Bogumiłę Starczewską z domu Kamper, wdowę po kpt. Witoldzie Starczewskim ps. „Wiktor” – oficerze Wojska Polskiego, Armii Krajowej i Narodowych Sił Zbrojnych.

Bogumiła i Witold Starczewscy pobrali się w 1949 roku w Toruniu, gdzie zamieszkali. Mieli dwoje dzieci, syna  i córkę. Kpt. „Wiktor”, oficer Wojska Polskiego, AK i NSZ, nadal działał w polskiej konspiracji niepodległościowej, mimo że ujawnił się 9 kwietnia 1947 roku, współpracując z emisariuszem rządu londyńskiego Andrzejem Dalkowskim. Został aresztowany przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa 10 sierpnia 1952 roku i skazany na karę śmierci. Wyrok wykonano 22 września 1953 roku w Bydgoszczy. Bogumiła Starczewska, mimo bardzo ciężkich przeżyć po aresztowaniu, uwięzieniu i zamordowaniu jej męża przez komunistów, niezłomnie stała na straży pamięci kpt. „Wiktora”. Pozostała sama z dwójką maleńkich dzieci, córka w chwili aresztowania ojca miała tylko 7 miesięcy. Przy pomocy pracowników bydgoskiego cmentarza ustaliła miejsce pogrzebania Witolda. W 1957 roku przeprowadzono ekshumację i szczątki kpt. Witolda Starczewskiego złożono w rodzinnym grobie w Toruniu. W dniu 26 czerwca 1991 roku, na wniosek żony Bogumiły, unieważniono wyrok komunistycznego sądu z uzasadnieniem, że Witold Starczewski działał na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego. 95-letnia Bogumiła Starczewska spoczęła w grobie obok męża 69 lat po jego śmierci.


Kpt. Witold Starczewski ps. „Wiktor” vel Julian Retmańczyk, Stanisław Zakrzewski, Witold Zgorzelski urodził się 26 września 1918 roku w Toruniu. Był przedwojennym oficerem Wojska Polskiego, uczestnikiem wojny obronnej 1939 roku i bitwy nad Bzurą. W konspiracji niepodległościowej aktywnie działał od jesieni 1939 roku, gdy wstąpił do organizacji „Miecz i Pług”. Służył w AK i NSZ, był łącznikiem NSZ z Tajną Organizacją Wojskową „Gryf Pomorski” i ks. Józefem Wryczą, oficerem wyszkolenia NSZ, a następnie AK i ROAK. Pełnił funkcję dowódcy konspiracyjnej podchorążówki w Warszawie przy ulicy Miodowej. Podczas powstania warszawskiego był trzecim oficerem sztabu w Brygadzie Dyspozycyjno-Zmotoryzowanej NSZ „Koło”.  Z niedobitków swojego plutonu stworzył samodzielny 76. Pułk Piechoty i walczył w rejonie Opoczna, Kielc, Inowrocławia do 1945 roku, gdy po wkroczeniu sowieckiego okupanta oddział rozwiązał. Później współpracował z rządem londyńskim, dla którego prowadził działania wywiadowcze. W konspiracji niepodległościowej działał z bronią w ręku do 10 sierpnia 1952 roku, gdy aresztowany został przez funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. W dniu 26 marca 1953 roku komunistyczny Wojskowy Sąd Rejonowy w Bydgoszczy na sesji wyjazdowej w Toruniu skazał kpt. Witolda Starczewskiego ps. „Wiktor” na karę śmierci, utratę praw publicznych i obywatelskich praw honorowych na zawsze oraz przepadek mienia. Został zamordowany 22 września 1953 roku w Bydgoszczy.