Wojciech Jankowski

Życiorysy

Wojciech Jankowski – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

Urodził się 23 kwietnia 1917 roku w Poznaniu, pod zaborem pruskim. Przed wojną mieszkał w Poznaniu i pracował jako kierowca. W dniu 10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Wielkopolska została włączona do III Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Językiem urzędowym stał się język niemiecki. Wprowadzono godzinę policyjną i nakaz pracy dla Polaków. Skonfiskowano broń, odbiorniki radiowe, aparaty fotograficzne. Niemal natychmiast Niemcy rozpoczęli egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wojciech Jankowski w okresie okupacji prowadził kiosk z gazetami.

Pod niemiecką okupacją Polacy szybko zaczęli organizować konspirację. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Wojciech Jankowski zaangażował się w działalność ruchu oporu. Złożył przysięgę i został żołnierzem NOB w poznańskiej dzielnicy Jeżyce. Brał udział w kolportowaniu wydawanego przez Stronnictwo Narodowe pisma „Polska Narodowa”.

Na skutek dekonspiracji i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Pierwsze aresztowania miały miejsce w grudniu 1940 roku. Wojciech Jankowski został aresztowany przez gestapo 17 stycznia 1941 roku i osadzony w poznańskim Forcie VII, a później w niemieckim więzieniu we Wronkach. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu do masowego mordowania Polaków.

W dniu 5 czerwca 1942 roku wyrokiem niemieckiego Wyższego Sądu Rejonowego w Poznaniu (OLG Posen) na sesji wyjazdowej w Trzemesznie Wojciech Jankowski został skazany na 4 lata obozu karnego. Osadzono go w ciężkim więzieniu we Wronkach, skąd 16 grudnia 1942 roku został przetransportowany do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Mauthausen. W dniu 19 grudnia 1942 roku przewieziono go do filii obozu w Gusen. Otrzymał numer obozowy 48186. Doczekał wyzwolenia obozu przez wojska amerykańskie. Zmarł w 1980 roku.

dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek