Teofil Bober

Życiorysy

Teofil Bober – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.

Urodził się 28 lutego 1918 roku w Rudnikach, powiat nowotomyski, pod zaborem pruskim. Mieszkał w Żabikowie, powiat poznański. Pracował jako robotnik wykwalifikowany w utworzonej w 1928 roku poznańskiej Fabryce Opon Samochodowych i Rowerowych „Stomil”, prężnie rozwijającej się polskiej firmie współpracującej z amerykańskim producentem opon General Tire and Rubber Company.

W dniu 10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Niemal natychmiast okupant niemiecki rozpoczął egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Językiem urzędowym znowu był niemiecki. Niemcy przejęli „Stomil” i sprzedali niemieckiej spółce Continental Gummiwerke AG Hanower. W czasie niemieckiej okupacji zakład, pod nazwą Posener Gummiwerke, produkował na potrzeby niemieckiej armii, zatrudniając wielu robotników przymusowych.

Pod okupacją Polacy ponownie zaczęli organizować konspirację antyniemiecką. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Teofil Bober włączył się w działalność konspiracyjną. W kwietniu 1941 roku wstąpił do Narodowej Organizacji Bojowej (NOB) na terenie swojego zakładu pracy. Należał do „piątki” Stanisława Rybowiaka w Wydzielonym Obwodzie Stomil NOB.

Na skutek dekonspiracji i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Teofil Bober został aresztowany przez gestapo 19 sierpnia 1941 roku i osadzony w Forcie VII w Poznaniu, a później w niemieckim więzieniu w Zwickau. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu do masowego mordowania Polaków.

W dniu 14 maja 1942 roku niemiecki Wyższy Sąd Rejonowy w Poznaniu (OLG Posen) na sesji wyjazdowej w Zwickau skazał Teofila Bobra na 7 lat obozu karnego. W dniu 10 lipca 1942 roku został osadzony w niemieckim więzieniu karnym w Rawiczu, a 12 grudnia 1942 roku przetransportowany, w grupie innych skazanych żołnierzy NOB, do obozu koncentracyjnego Mauthausen. Otrzymał numer obozowy 17831. Zmarł w obozie 18 lutego 1943 roku. Miał 25 lat.

dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek