Marian Dehmel – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.
Urodził się 14 sierpnia 1904 roku w Poznaniu pod zaborem pruskim. Pracował jako kelner. Niewiele o nim wiemy. Wiemy, że był bratem Romana Dehmela.
W dniu 10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Niemal natychmiast okupant niemiecki rozpoczął egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Pod niemiecką okupacją Polacy szybko zaczęli organizować konspirację. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Marian Dehmel zaangażował się w działalność ruchu oporu. W październiku 1940 roku został zaprzysiężony do NOB na terenie poznańskiej dzielnicy Wilda.
Niemieckie gestapo intensywnie rozpracowywało polski ruch oporu. Na skutek dekonspiracji i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Pierwsze aresztowania miały miejsce w grudniu 1940 roku. Marian Dehmel po aresztowaniu przez gestapo został osadzony w poznańskim Forcie VII. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu do masowego mordowania Polaków.
W dniu 14 kwietnia 1942 roku niemiecki Wyższy Sąd Rejonowy w Poznaniu (OLG Posen) skazał Mariana Dehmela na 10 lat obostrzonego obozu karnego. Został osadzony w niemieckim więzieniu we Wronkach, a później w obozie koncentracyjnym Mauthausen, gdzie zmarł 3 lutego 1943 roku. Miał 39 lat.
dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek
