Józef Sydow – więzień obozu koncentracyjnego, skazany za posiadanie biuletynów z wiadomościami z nasłuchów radiowych.
Urodził się 18 stycznia 1877 roku w Inowrocławiu pod zaborem pruskim. Zamieszkał w Poznaniu. Był kupcem i właścicielem kamienicy czynszowej. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy zajęli Wielkopolskę i włączyli do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Język niemiecki stał się jedynym językiem urzędowym. Niemal natychmiast okupant rozpoczął egzekucje, wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej oraz przejmowanie majątku. Józef Sydow utracił swoją kamienicę. Mając 62 lata, podjął pracę jako robotnik w poznańskiej firmie Hoffmanna.
Na początku października 1939 roku ukazały się pierwsze niemieckie rozporządzenia nakazujące zdanie przez polską ludność posiadanych radioodbiorników. Za niewykonanie tego nakazu groziła kara więzienia lub śmierci. Konfiskata odbiorników miała uniemożliwić Polakom dostęp do audycji radiowych nadawanych przez aliantów. Informacje o sytuacji na frontach II wojny światowej nadawane były specjalnie dla Polaków m.in. przez Brytyjczyków, Amerykanów, Francuzów. Za sporządzanie notatek z programów radiowych i ich rozpowszechnianie groziła kara śmierci lub obozu koncentracyjnego. Sydow otrzymywał od Narzyńskich biuletyny z wiadomościami z nasłuchu radiowego. W dniu 16 kwietnia 1941 roku Niemcy znaleźli u niego zakazane informacje.
Józef Sydow został aresztowany przez gestapo i osadzony w Forcie VII, a później w więzieniu przy ulicy Młyńskiej w Poznaniu. W dniu 3 lipca 1941 roku wyrokiem niemieckiego Sądu Specjalnego w Poznaniu (Sondergericht Posen) został skazany na 5 lat ciężkiego więzienia. 10 lipca 1941 roku został przewieziony do niemieckiego więzienia w Rawiczu, skąd 12 grudnia 1942 roku przetransportowano go do niemieckiego obozu koncentracyjnego Mauthausen. Tydzień później, 19 grudnia 1942 roku, Józef Sydow zmarł. Miał 65 lat.
dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek
