Stanisław Osuch – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.
Urodził się 25 sierpnia 1909 roku w Żegrzu, powiat poznański (obecnie w granicach Poznania), pod zaborem pruskim. Pracował jako robotnik w Fabryce Opon Samochodowych i Rowerowych „Stomil”, prężnie rozwijającej się polskiej firmie współpracującej z amerykańskim producentem opon General Tire and Rubber Company. Po wybuchu II wojny światowej Niemcy przejęli „Stomil” i sprzedali niemieckiej spółce Continental Gummiwerke AG Hanower. W czasie niemieckiej okupacji zakład, pod nazwą Posener Gummiwerke, produkował na potrzeby niemieckiej armii, zatrudniając wielu robotników przymusowych.
W okresie niemieckiej okupacji Stanisław Osuch włączył się w działalność konspiracyjną, wstępując w 1940 roku w szeregi Narodowej Organizacji Bojowej (NOB) na terenie swojego zakładu pracy. Był komendantem „piątki” na terenie Wydzielonego Obwodu Stomil. Prowadził działalność organizacyjną (zbierał składki członkowskie) oraz kolportaż wydawanego przez Stronnictwo Narodowe czasopisma „Polska Narodowa”. Został aresztowany przez gestapo 19 sierpnia 1941 roku i osadzony w poznańskim Forcie VII. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym już w październiku 1939 roku przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu (tlenku węgla czyli czadu) do masowego mordowania Polaków.
W dniu 28 kwietnia 1942 roku Stanisław Osuch został skazany wyrokiem niemieckiego Wyższego Sądu Rejonowego w Poznaniu (OLG Posen) na sesji wyjazdowej w Lesznie na 10 lat obostrzonego obozu karnego. Został osadzony w niemieckim więzieniu w Rawiczu, gdzie zmarł 13 grudnia 1942 roku. Miał 33 lata.
dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek
