płk Ignacy Oziewicz

Rozkaz płk. Ignacego Oziewicza nr 1/42

Aktualności Życiorysy

Rozkazem Dowództwa NSZ nr 1/42 wydanym 20 września 1942 roku przez płk. Ignacego Oziewicza ps. „Czesław” zostały utworzone Narodowe Siły Zbrojne.

W swym pierwszym rozkazie, podpisany pod nim pseudonimem „Czesław Jenczewski”, Dowódca NSZ informował podległych żołnierzy:

Z dniem dzisiejszym obejmuję dowództwo Narodowych Sił Zbrojnych, w skład których weszły niezależnie pracujące w Kraju Organizacje Wojskowe o obliczu narodowym.

 

Płk Ignacy Oziewicz ps. „Czesław”, „Netta”, „Jenczewski”, „Czesławski” – oficer Wojska Polskiego, Narodowej Organizacji Wojskowej, Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych KL Auschwitz i KL Flossenburg.

Ignacy Oziewicz urodził się 7 maja 1887 roku w Łygnianach, powiat święciański, na Litwie. Ukończył elitarną szkołę wojskową w Wilnie. Podczas wojny polsko-bolszewickiej dowodził frontowymi oddziałami piechoty. Po ukończeniu kursów wyższych dowódców i oficerów sztabowych od 1935 roku pełnił funkcję dowódcy 16. Pomorskiej Dywizji Piechoty w Grudziądzu. Od 25 października 1938 roku dowodził 29. Dywizją Piechoty w Grodnie. Na czele tej wielkiej jednostki płk Oziewicz walczył w kampanii wrześniowej 1939 roku w składzie Armii „Prusy”. Ciężko ranny podczas walk został, po rozbiciu jednostki, internowany przez Litwę. Uciekł z obozu jenieckiego i powrócił do Polski.

Płk Ignacy Oziewicz ps. „Czesław”.
Płk Ignacy Oziewicz ps. „Czesław”.

W latach 1941−1942 płk Ignacy Oziewicz pełnił funkcję zastępcy Komendanta Głównego i szefa Wydziału Operacyjnego Narodowej Organizacji Wojskowej. Był przeciwnikiem decyzji o scaleniu z Armią Krajową, gdyż uważał ją za opanowaną politycznie przez sanację. Latem 1942 roku stanął na czele grupy rozłamowej w NOW, na bazie której utworzono Narodowe Siły Zbrojne. Był pierwszym Komendantem Głównym NSZ i pełnił tę funkcję do czasu aresztowania przez Niemców w dniu 9 czerwca 1943 roku. Przed aresztowaniem, od grudnia 1942 roku, prowadził rozmowy z AK na temat scalenia obu organizacji wojskowych.

Po aresztowaniu przez gestapo płk „Czesław” został osadzony na Pawiaku i poddany intensywnemu śledztwu. Aby ukryć fakt aresztowania dowódcy, sztab NSZ wydawał fikcyjne rozkazy podpisane jego pseudonimem. Nierozszyfrowany przez Niemców płk Oziewicz został uwięziony w niemieckich obozach koncentracyjnych KL Auschwitz, a później KL Flossenburg, gdzie doczekał wyzwolenia przez wojska amerykańskie. W 1958 roku wrócił do kraju i zamieszkał w Gdyni. Chorował na gruźlicę. Zmarł 10 stycznia 1966 roku w Gdyni. Został pochowany w grobowcu rodzinnym na Cmentarzu Witomińskim.

Pułkownik Ignacy Oziewicz ps. „Czesław” został odznaczony, m.in.: Orderem Virtuti Militari V klasy, Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, czterokrotnie Krzyżem Walecznych i Złotym Krzyżem Zasługi.