Antoni Kopaszewski ps. „Orzeł”

Życiorysy

Antoni Kopaszewski ps. „Orzeł” – uczestnik II wojny światowej, żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej i Związku Walki Zbrojnej.

Urodził się 11 grudnia 1919 roku w Poznaniu. Ukończył Gimnazjum im. Ignacego Paderewskiego w Poznaniu. Po wybuchu II wojny światowej jako junak Przysposobienia Wojskowego (PW) został skierowany do pomocniczej służby wojskowej. PW zostało założone w 1927 roku jako organizacja przygotowująca młodzież do służby wojskowej. Od 1937 roku przysposobienie wojskowe było przedmiotem obowiązkowym w szkołach ponadpodstawowych.

Po zakończeniu działań wojennych Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Antoni Kopaszewski już w grudniu 1939 roku rozpoczął działalność konspiracyjną. Został zaprzysiężony do Narodowej Organizacji Bojowej (NOB). Przyjął pseudonim „Orzeł”. W poznańskiej dzielnicy Jeżyce dowodził „piątką” złożoną z gimnazjalnych kolegów. Prowadził kolportaż wydawanego przez Stronnictwo Narodowe czasopisma „Polska Narodowa”. W okresie niemieckiej okupacji podjął pracę w niemieckim Wojskowym Urzędzie Umundurowania (Heeresbekleidungamt) w Poznaniu. W połowie 1940 roku nawiązał kontakt ze Związkiem Walki Zbrojnej (ZWZ). Brał udział w akcjach sabotażowych, m.in. niszczył mundury Wehrmachtu.

Antoni Kopaszewski ps. „Orzeł” został aresztowany przez gestapo 1 września 1941 roku i osadzony w poznańskim Forcie VII. Przeszedł ciężkie śledztwo, które było kontynuowane po przewiezieniu go do więzienia Alt-Moabit w Berlinie, a także w więzieniach w Kłodzku i Wrocławiu. W dniu 3 grudnia 1942 roku został skazany wyrokiem niemieckiego Wyższego Sądu Rejonowego w Poznaniu (OLG Posen) na sesji wyjazdowej we Wrocławiu na karę śmierci. Wyrok wykonano 29 stycznia 1943 roku w niemieckim więzieniu przy ulicy Kleczkowskiej we Wrocławiu.

dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek