Ukazał się nowy 19/20 numer Pisma Społeczno–Historycznego „Glaukopis”. Pismo ukazuje się już ósmy rok, ma charakter naukowy i poświęcone jest mało znanym zagadnieniom najnowszej historii powszechnej i Polski, politologii, okazjonalnie także literaturze i historii sztuki.
W dziale „Dokumenty” zamieszczone są trzy różne materiały archiwalne:
- raport wysokiej rangi funkcjonariusza SS, przedstawiający statystyczną stronę zagłady ludności żydowskiej w okupowanej przez III Rzeszę Europie,
- sprawozdanie podziemia narodowego o sytuacji w Polsce pod okupacją sowiecką w 1945 r.,
- rewelacyjną charakterystykę gen. Wojciecha Jaruzelskiego, sporządzoną przez płk. Ryszarda Kuklińskiego dla Centralnej Agencji Wywiadowczej USA.
W bieżącym numerze opublikowany został pamiętnik Borysa Sawinkowa, działacza partii socjal-rewolucjonistów z jego zmagań z bolszewikami podczas wojny domowej w Rosji 1917-1918 – wspomnienia zawierają także wątki polskie.
W dziale Artykuły znajdą Państwo m.in. rozważania o sarmackiej spuściźnie we współczesnej Polsce, działalności św. Maksymiliana Marii Kolbego pióra prof. Kazimierz Brauna, analizę antypolskiego terroru ukraińskich nacjonalistów na południowo-wschodnich terenach II RP w latach 30. i 40. XX w., ciąg dalszy z numeru 1 Glaukopisu (2003) charakterystyki niemieckich formacji okupacyjnych w powiecie kraśnickim oraz dwa materiały omawiające przestępczą działalność służb specjalnych PRL. Na szczególną uwagę zasługuje rozrachunkowy artykuł, dotyczący edukacji historycznej omawiający zaniechania i błędów, popełnione przez decydentów III RP w tej dziedzinie.
Kolejny dział – „Endecja w PRL” poświęcony został mało znanej tematyce udziału narodowców w ruchu opozycyjnym; w oficjalnych publikacjach często pomijanej lub spychanej na margines. Artykuł dr. Tomasza Kenara „Paleo- i neoendecy” omawia drugoobiegową działalność wydawniczą narodowego nurtu opozycji demokratycznej w latach 1976–1990. Autor omawia w nim złożony proces odradzania się ruchu narodowego w PRL. Artykuł dra Kenara został bogato zilustrowany okładkami i winietami podziemnych czasopism narodowych II obiegu. Kolejny artykuł z działu endecja w PRL autorstwa dra Tomasza Sikorskiego dotyczy Ruchu Młodej Polski: „Personalizm narodowy. Jednostka i naród w refleksji politycznej Ruchu Młodej Polski. Kilka uwag porządkujących”. Artykuły te stanowią kontynuację zagadnienia zapoczątkowanego w poprzednim numerze esejem prof. Marka Chodakiewicza. Do tematyki tej będziemy wracali w kolejnych numerach.
W „Aktualnościach” znalazło się omówienie problemu współczesnych metod badania i prezentowania historii Polski w Stanach Zjednoczonych, oraz związanych z tym trudności. Kolejnym materiał w tym dziale przedstawia szereg pytań i wątpliwości wobec lansowanej w mediach oficjalnej wersji przebiegu katastrofy pod Smoleńskiem. Także i ten temat, wobec trudności w swobodnej dyskusji i przedstawianiu faktów w oficjalnym dyskursie publicznym, będziemy kontynuowali w kolejnych numerach. Mamy ponadto reportaż z podróży do Korei, państwa, które do dziś boryka się ze spuścizną po zimnej wojnie; dział „Z żałobnej karty poświęciliśmy sylwetce zmarłej niedawno śp Haliny Wasiutyńskiej, żony Wojciecha Wasiutyńskiego, intelektualisty, przed wojną działacza ONR „Falanga”, na emigracji działacza Stronnictwa Narodowego. Całość numeru, jak zawsze, uzupełniają recenzje książek i przegląd prasy.
Zapraszamy do lektury.