Kalendarium 23 czerwca

czerwiec kalendarium

Kalendarium: 23 czerwca

1900

We Lwowie urodził się kpt. dr Kazimierz Gluziński ps. „Franciszek Górnicki”, prawnik, współzałożyciel Obozu Narodowo-Radykalnego i tajnej Organizacji Polskiej, prezes Tymczasowej Rady Politycznej Narodowych Sił Zbrojnych i kierownik Służby Cywilnej Narodu, zagrożony aresztowaniem w 1946 roku wyjechał na Zachód.

1943

W nocy 23/24 czerwca rozpoczęła się niemiecka Operacja „Wehrwolf”, czyli akcja pacyfikacyjno-wysiedleńcza na Zamojszczyźnie. Akcję rozpoczęło wysiedlenie przez Niemców Aleksandrowa, powiat biłgorajski. Podczas całej operacji wysiedlono 30–60 tysięcy Polaków z ponad 170 wsi. Wysiedleńców przewożono do obozów przejściowych w Biłgoraju, Zamościu i Zwierzyńcu, gdzie przeprowadzano selekcję. Osoby niezdolne do pracy mordowano, młodych i zdrowych wywożono na roboty przymusowe do III Rzeszy, dzieci o cechach aryjskich kierowano do germanizacji, pozostałych wysyłano do niemieckich obozów koncentracyjnych. Akcję zakończono po pierwszych klęskach na froncie niemiecko-sowieckim.

1944

W Prusinowicach, powiat ostrowiecki, żołnierze 204. Pułku Piechoty Narodowych Sił Zbrojnych pod dowództwem mjr. Eugeniusza Kernera ps. „Kazimierz” stoczyli bitwę z komunistycznymi bandami Armii Ludowej pod dowództwem „Brzozy”. Rozbito bandy „Górala” i „Wrzosa”. W walce poległ ppor. Adam Kłobski ps. „Ponury”, oficer NSZ.

1944

O godzinie 5.00 rano rozpoczęła się niemiecka obława (5000 ludzi) na oddziały Armii Krajowej i Narodowej Organizacji Wojskowej (250 ludzi) zgrupowane w lasach Czerwonego Boru. Z odsieczą okrążonym oddziałom przyszły oddziały Narodowych Sił Zbrojnych kpt. Antoniego Kozłowskiego ps. „Biały” i AK ppor. Franciszka Żebrowskiego ps. „Wyd”. Dzięki temu nie doszło do zamknięcia w kotle polskich oddziałów zbrojnych. Około 140 żołnierzom, w tym 50 rannym, udało się wyjść z okrążenia. W bitwie w Czerwonym Borze poległo około 90 Polaków, w tym kpt. „Biały”, komendant Obwodu „A” Okręgu XIII NSZ. Niemcy mordowali wszystkich, którzy chcieli się poddać oraz wszystkich rannych. W operacji przeciwpartyzanckiej zginęło 100 Niemców, 200 odniosło rany.

1945

Oddział Narodowego Zjednoczenia Wojskowego Okręgu V Rzeszów pod dowództwem mjr. Jana Totha ps. „Twardy”, „Roland” przeprowadził akcję ekspropriacyjną na bank w Przemyślu. Zdobyto ponad 11 milionów złotych. Część kwoty przekazano na zapomogi dla mieszkańców Kuryłówki, spacyfikowanej w dniu 8 maja przez NKWD.

1946

W rejonie Niebieszczan, powiat sanocki, 32. Pułk Piechoty Ludowego Wojska Polskiego otoczył i zaatakował grupę żołnierzy ppor. Kazimierza Kocyłowskiego ps. „Kozak”, „Wichura” z oddziału kpt. Antoniego Żubryda ps. „Zuch” Narodowych Sił Zbrojnych. Ujęto 21 żołnierzy NSZ.

1949

W wieku 59 lat zmarł we Francji gen. Zygmunt Broniewski ps. „Bogucki”, oficer Wojska Polskiego, Komendant Główny Narodowych Sił Zbrojnych. Pochowany na cmentarzu w Duran. Na grobie umieszczono napis: „Le General Broniewski Zygmunt – Heros De Resistance Polonaise”.

1950

We wsi Popowo Borowe, powiat pułtuski, komunistyczna grupa operacyjna Urzędu Bezpieczeństwa i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (około 2000 ludzi wspieranych samochodami pancernymi i samolotami) zorganizowała obławę na patrol plut./sierż. Władysława Grudzińskiego ps. „Pilot” z oddziału Narodowych Sił Zbrojnych st. sierż Mieczysława Dziemieszkiewicza ps. „Rój”. Zginęli: st. strz./kpr. Kazimierz Chrzanowski ps. „Wilk”, plut./sierż. Władysław Grudziński ps.  „Pilot”, st. strz. Czesław Wilski ps. „Brzoza”, „Zryw”, st. strz. Hieronim Żbikowski ps. „Gwiazda”. Prawdopodobnie wszyscy popełnili samobójstwo, bo w skroniach mieli rany postrzałowe.