„Lista strat działaczy obozu narodowego w latach 1939–1955”. Słownik biograficzny, tom 1, red. Wojciech Jerzy Muszyński, Jolanta Mysiakowska-Muszyńska, Warszawa 2010, 344 s.

Instytut Pamięci Narodowej opublikował pierwszy tom słownika biograficznego pod red. Wojciecha Muszyńskiego i Jolanty Mysiakowskiej-Muszyńskiej. Obejmuje żołnierzy i działaczy politycznych związanych z szeroko rozumianym ruchem narodowym – poległych, zmarłych lub zamordowanych przez Niemców, Sowietów i ich kolaborantów.

Nadrzędnym celem autorów było jak najszersze ukazanie metod i skali eksterminacji, jakiej podlegali działacze obozu narodowego. Istnieje wiele powodów, dla których warto pamiętać nie tylko katów, ale – przede wszystkim – ich ofiary. Pamięć taka do niedawna nie istniała, a przynajmniej nie była obecna w dyskursie publicznym. Przyczyną był terror komunistyczny, następnie cenzura PRL i związane z nią fałszywe stereotypy upowszechniane w licznych publikacjach dotyczących endecji. Niniejsza praca przywraca pamięć i prawdę o ludziach, którzy z woli okupantów mieli zniknąć na zawsze z polskiej historii. Została opatrzona wstępem dr. hab. Jana Żaryna, który przedstawia w syntetycznej formie dzieje polskiego obozu narodowego w walce z okupantami niemieckim i sowieckim oraz w czasach PRL.

Tom zawiera 180 biogramów, każdy z odrębną bibliografią. Dotyczą działaczy politycznych, społecznych i gospodarczych, a także ludzi kultury i sztuki, przedstawicieli wolnych zawodów, kadry naukowej, ziemian, oficerów, duchownych i żołnierzy podziemia niepodległościowego. Wśród biogramów znalazły się noty dotyczące postaci powszechnie znanych oraz takich, które dopiero dziś odkrywamy dzięki wnikliwej kwerendzie archiwalnej – chcemy przywrócić je pamięci Polaków. Hasła mają zróżnicowaną objętość, podyktowaną głównie stanem zachowania materiałów archiwalnych. Osoby znane, o których informacje można znaleźć w Polskim słowniku biograficznym bądź innych wydawnictwach słownikowych mają krótsze biogramy, natomiast działaczom mniej znanym, którzy nie doczekali się dotąd żadnych studiów, poświęcono biogramy obszerniejsze. Zamieszczone w publikacji teksty stanowią pierwsze naukowe opracowania dotyczące ich aktywności politycznej, wojskowej bądź konspiracyjnej.

Spis haseł tomu I:

Abakanowicz Piotr
Augustyn Władysław
Bajkowski Jan
Bajkowski Wacław
Baldini Władysław Antoni
Bielski Jan
Bieniek Józef
Bilan Włodzimierz
Bojarski Wacław
Bolt Feliks
Borowski Witold
Budzik Wiesław
Chmielecki Stanisław Wincenty
Chrzanowski Ignacy
Chrzanowski Zdzisław
Chudziński Jerzy
Ciesielski Wacław
Czapiewski Stanisław
Czerwiński Jerzy Karol
Świętopełk Czetwertyński Seweryn Franciszek Kalikst
Czuchra Józef
Doboszyński Adam Władysław
Dobrzyński Konstanty
Drzęźla Karol
Dyksiński Kazimierz
Dziemieszkiewicz Mieczysław
Dziubecki Leon
Effert Edmund
Fabiani Tadeusz
Fibiger Elwira
Fiedler Konrad Oktawian
Flame Henryk Antoni
Formaliński Leon
Frycz Karol Stefan
Gajcy Tadeusz
Gajda Tadeusz
Gałat Eugeniusz
Gągorowski Mieczysław
Gembarzewski Leszek Adolf
Gluziński Tadeusz
Głąbiński Stanisław
Głogowski Stefan
Gorczykowski Janusz
Gorzyński Klemens
Grębosz Antoni Jan Tomasz
Grochocki Zygmunt
Grott Witold Fryderyk
Grządziela Stefan
Haller Ritter von Hallenburg Stanisław
Hanke Zbigniew Tadeusz
Harembski Wincenty
Hass Jerzy Antoni
Haydukiewicz Lech
Heinrich Aleksander Ernest
Heydel Adam Zdzisław
Hillar Franciszek
Holder-Eggerowa Maria
Howorka Michał
Iwanicka Maria
Jamontt Helena
Janicki Tadeusz
Jastrzębski Jan
Jaxa-Bykowski Ludwik
Jeute Stanisław Leon
Jóźwiak Czesław
Kaim Jan
Kalinowski Franciszek
Kamiński Aleksander
Kania Augustyn
Kasznica Stanisław
Kiełczewski Czesław
Konitzer Paweł
Kopczyński Onufry Bronisław
Korolec Jan
Korzeniewski Adam
Korzeniewski Kazimierz
Korzeniewski Mieczysław
Kotowski Adam
Kowalski Kazimierz Józef
Kowerski Stanisław Józef Kamil
Krawczykowski Franciszek
Krawiec Bolesław
Kryczyński Bronisław
Kupczyński Aleksander
Kusz Adam
Kwasieborski Wojciech
Kwiatkowski Jan
Lewandowski Antoni Bolesław
Lisiecki Władysław
Łabędzki Tadeusz
Łosiński Antoni Bernard
Łukowski Bolesław
Łyżwiński Witold Tadeusz
Maj Kazimierz
Majewski Franciszek
Majorowicz Feliks
Maleszewski Czesław
Malińska Sabina
Marszałek Rudolf
Marszewski Włodzimierz Jerzy Stanisław
Martini Wiktor Marian
Mazur Józef
Mazur Władysław
Mierzwiński Stanisław
Migdał Władysław
Mika Józef
Mirecki Adam
Mirochna Julian Stefan
Morawiec Jan
Morzycka-Iłłakowicz Irena
Mosdorf Jan
Nakoniecznikow Stanisław
Narojek Zenon
Neyman Lech Karol
Niebudek Stefan Józef
Nowaczyński Adolf
Nowakowski Marceli
Nowodworski Leon
Olma Czesław
Olszewski Adam
Ossowski Paweł
Pacholczyk Władysław
Pałaszewski Stanisław
Pawłowski Edward
Piaczyński Antoni
Piasecki Stanisław
Piechowicz Michał
Pietrzkiewicz Jerzy
Pilch Władysław
Piołun-Noyszewski Stanisław
Piszcz Edward
Podhorodecki Bonawentura
Połom Franciszek
Prądzyński Józef
Pudełek Władysław
Rabski Janusz
Reutt Marian
Rolewski Kazimierz
Romer Zbigniew
Rossmanowa Alina
Roszkowski Lechosław
Rowiński Stefan
Rozmiarkówna Jadwiga Maria
Rybarski Roman Franciszek
Sacha Jan Stanisław
Sacha Stefan
Salamucha Jan
Salski Zbigniew
Sikorski Józefat
Smoczkiewicz Stanisław Piotr
Sołtysiak Franciszek
Stalewski Józef
Staniszkis Witold Teofil
Strojny Tadeusz
Sylwestrowicz Włodzimierz
Szefer Tadeusz
Szturmowski Piotr Jan
Tarnawski Władysław Hubert
Trajdos Mieczysław
Trepto Józef
Trnka Teofil Antoni
Trzebiński Andrzej
Trzeciak Stanisław
Waliński Jan Edward
Warmiński Przemysław Marian Longinus
Wieczorek Leon
Wisz Paweł
Witkowski Bolesław
Wolniewicz Antoni
Wołkowicki Tadeusz Józef
Wszędybył Czesław
Wyczyński Alfons
Zadzierski Józef
Zajączek Edward
Zakulski Jerzy
Ziental vel Ziętal Bronisław
Żbik Bernard
Żebrowski Kazimierz
Żwański Władysław
Życzyńska Aniela

Źródło: www.ipn.gov.pl