Maleszewski Czesław (1910-1946), ps. „Jaw”, członek SN, żołnierz NZW.
Urodził się 22 IX 1910 r. we wsi Jawory, gm. Rutki, pow. Łomża. Był synem Józefa i Marianny z d. Sikorskiej. Przed wojną aktywnie działał w SN, brał udział w wojnie obronnej 1939 w stopniu kaprala. W okresie okupacji sowieckiej (1939-1941) i niemieckiej (1941-1944) pełnił służbę w NOW (po scaleniu z AK w NOW-AK). W 1943 był współorganizatorem i zastępcą dowódcy oddziału partyzanckiego NOW na terenie pow. Łomża, utworzonego w ramach odtwarzania konspiracyjnego 71 pp. na terenie pow. Zambrów. Za działalność niepodległościową był poszukiwany przez Gestapo. W VI 1943 żandarmeria spaliła jego dom rodzinny oraz gospodarstwo i rozstrzelała jego stryj.
Po rozwiązaniu AK I 1945 nadal pełnił służbę niepodległościową, początkowo w Zrzeszeniu WiN (do VI 1946) a następnie w NZW, pełniąc różne funkcje w pow. Wysokie Mazowieckie. Aresztowany przez UB w przypadkowej obławie 6 VII 1946, został skazany wyrokiem WSR Białystok z 7 X 1946 na karę śmierci. Wyrok został wykonany 17 X 1946 w Więzieniu Karno-Śledczym w Białymstoku.
Leszek Żebrowski
Źródła:
WSR Białystok, Sr 73/46;
dokumenty i materiały własne autora.