Marceli Bączyk – żołnierz Narodowej Organizacji Bojowej, więzień niemieckich obozów koncentracyjnych.
Urodził się 12 stycznia 1906 roku w Wolsztynie pod zaborem pruskim. Niewiele o nim wiemy. Wiemy, że pracował jako ślusarz w Warsztatach Głównych Parowozowo-Wagonowych Polskich Kolei Państwowych w Poznaniu, czyli późniejszych Poznańskich Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego (w skrócie ZNTK Poznań).
W dniu 10 września 1939 roku Niemcy zajęli Poznań. Niemal natychmiast okupant niemiecki rozpoczął egzekucje i wysiedlenia ludności polskiej i żydowskiej. Wielkopolska została włączona do Rzeszy Niemieckiej jako Kraj Warty. Pod niemiecką okupacją Polacy szybko zaczęli organizować konspirację. W dniu 16 listopada 1939 roku działacze Stronnictwa Narodowego (SN) powołali konspiracyjną organizację wojskową – Narodową Organizację Bojową (NOB). Marceli Bączyk zaangażował się w działalność ruchu oporu. W czerwcu 1940 roku został zaprzysiężony do NOB. Był komendantem „piątki” na terenie Wydzielonego Obwodu Warsztaty Kolejowe. Brał udział w kolportowaniu wydawanego przez Stronnictwo Narodowe pisma „Polska Narodowa”. Zbierał składki organizacyjne. Uczestniczył w konspiracyjnych naradach, czasem udostępniając na spotkania swoje mieszkanie.
Niemieckie gestapo intensywnie rozpracowywało polski ruch oporu. Na skutek dekonspiracji i zwerbowania w NOB agentów organizacja została rozbita. Pierwsze aresztowania miały miejsce w grudniu 1940 roku. Marceli Bączyk został aresztowany przez gestapo 27 stycznia 1941 roku i osadzony w Forcie VII w Poznaniu, a później w niemieckim więzieniu w Elblągu. Fort VII był pierwszym obozem koncentracyjnym utworzonym przez Niemców na okupowanych ziemiach polskich. Na terenie Wielkopolski był największym ośrodkiem eksterminacji polskiej ludności cywilnej. Był także pierwszym obozem, w którym Niemcy w testowej komorze gazowej użyli gazu do masowego mordowania Polaków.
W dniu 25 marca 1942 roku niemiecki Wyższy Sąd Rejonowy w Poznaniu (OLG Posen) skazał Marcelego Bączyka na 12 lat obostrzonego obozu karnego. 24 kwietnia 1942 roku został osadzony w niemieckim więzieniu karnym w Rawiczu, a 12 grudnia 1942 roku przetransportowany do obozu koncentracyjnego Mauthausen. Otrzymał numer obozowy 17794. Zmarł w obozie 17 lutego 1943 roku. Miał 37 lat.
dr Rafał Sierchuła/Bożena Wołek
