Ks. Rudolf Marszałek SCh ps. „Opoka” (1911-1948) -żołnierz i kapelan AK i NSZ.
Urodził się w 1911 roku w Komorowicach (obecnie dzielnica Bielska – Białej). Do szkół uczęszczał w Bielsku. W czasach szkolnych został harcerzem i członkiem Sodalicji Mariańskiej oraz Światowego Związku Misyjnego. W 1928 roku uczestniczył w Światowym Zlocie Harcerstwa, który odbywał się w Cambridge.
W 1931 roku, po skończeniu szkoły średniej wstąpił do wojska. Odbył kurs w szkole podchorążych w Zambrowie i pułku strzelców podhalańskich w Cieszynie i Bielsku. Po skończeniu kursów awansowano go do stopnia podporucznika i przeniesiono do rezerwy.
W 1932 roku wstąpił do zakonu chrystusowców, który organizował duszpasterstwo wśród Polonii. Po rocznym nowicjacie kształcił się w seminarium duchownym tegoż zgromadzenia, które znajdowało się w Poznaniu. Ukończył je w 1939 roku i został wyświęcony.
W czasie kampanii wrześniowej był kapelanem 58. pułku piechoty i szpitala maltańskiego w Warszawie. Po zakończeniu walk wrześniowych włączył się w działalność Organizacji Orła Białego, która walczyła z niemieckim okupantem na Podbeskidziu. Zajmował się w niej organizacją struktur podziemnych. Po rozbiciu organizacji, w marcu 1940 roku, próbował przedostać się do Budapesztu, a stamtąd na Zachód. Nie udało mu się to, ponieważ został złapany przez gestapo i aresztowany. Z więzienia wyszedł w 1942 roku.
Od uwolnienia zajmował się posługą kapłańską. Najpierw w kościele w Dziedzicach, a później w Bystrej Krakowskiej. Włączył się również w działalność konspiracyjną: był kapelanem i oficerem oddziału AK, któremu szefował Andrzej Tomaszczyk. Od 1945 roku tę samą funkcję pełnił w oddziałach NSZ, gdzie dowódcami byli Gustaw Matuszny i Henryk Flamie ps. „Bartek”.
We wrześniu 1945 i 1946 roku wyjeżdżał do Niemiec, by organizować przerzut żołnierzy NSZ na Zachód. Zadania tego nie udało się zrealizować, więc jedynym ratunkiem dla oddziału Henryka Flammego była dalsza działalność konspiracyjna, która trwała do rozbicia zgrupowania przez UB czyli do września 1946 roku. Ksiądz Marszałek został aresztowany w grudniu 1946 roku. Komuniści zamknęli go w więzieniu mokotowskim. Został skazany przez sąd na karę śmierci, którą wykonano 10 marca 1948 roku.
Maciej Tomaszek
