Mieczysław Pazderski (1908-1945), pseudonim „Szary”
Urodzony 20.09.1908 w Bolesławowie k. Ostrowca Świętokrzyskiego, syn Antoniego i Eugenii z domu Grossman. Do gimnazjum uczęszczał w Ostrowcu Świętokrzyskim. Maturę zdał w Gimnazjum im. Joachima Lelewela w Warszawie. W 1930 r. ukończył Szkołę Podchorążych Rezerwy Piechoty w Grudziądzu. W 1932 roku rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego. Jako harcmistrz w 1935 r. wziął udział w Międzynarodowym Zlocie Harcerzy w Spale. Po uzyskaniu dyplomu lekarza medycyny uzyskał doktorat. Pracował w Szpitalu Przemienienia Pańskiego w Warszawie.
Kampanię wrześniową odbył w stopniu podporucznika. W czasie wojny mieszkał w Zezulinie. Działał w NOW i NSZ. Po wkroczeniu wojsk sowieckich, w październiku 1944 r. utworzył oddział partyzancki. Decyzją Komendy Okręgu Lubelskiego NSZ z 30.04.1945 r. został mianowany dowódcą zgrupowania oddziałów: „Jacka”, „Sokoła”, „Zemsty” i „Romana”.
Major dr med. Mieczysław Pazderski poległ 11 czerwca 1945 r. w największej bitwie, jaką stoczyły oddziały partyzanckie w czasie okupacji sowieckiej. Oddziały Narodowych Sił Zbrojnych w sile około trzystu żołnierzy pod dowództwem majora „Szarego” zostały zaatakowane pod wsią Huta przez pancerną jednostkę Armii Czerwonej i Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Jednostki te liczyły w sumie około dwóch tysięcy żołnierzy.
Po bitwie tej, na pierwszej stronie „Szczerbca” – organu Narodowych Sił Zbrojnych, nr 23 z 23 czerwca 1945 r. – ukazał się zamieszczony poniżej nekrolog.
"Mjr. dr.Szary - d-ca oddziału N.S.Z.
Ppor. Jacek - d-ca plutonu oddziału Szarego
Sierż. Sokół d-ca plutonu oddziału Szarego, oraz 13-tu
żołnierzy oddziału Szarego poległych w dniu 11 czerw-
ca br. w Hucie pow.Chełmskiego w walce o Wielką Polskę
przeciw sowieckim okupantom.
Zarówno mjr. dr. Szary jak i wszyscy polegli
brali czynny udział w walce z niemcami.
Poza tym mjr. Szary zorganizował pierwszy oddział
partyzancki pod okupacją sowiecką w jesieni 1944 r.
Polegli na polu walki lecz nazwiska ich zostaną
wyryte w historii walki o polskość Kresów Wschodnich.
Cześć żołnierzom poległym w walce o Wielką Polskę.
Komenda Okr. N.S.Z.
Zarząd S.N.
Koledzy,koleżanki
i sympatycy N.S.Z.
Anna Chybowska
