W dniu 26 listopada 2020 r. w Lidzbarku Warmińskim pożegnaliśmy mjr. Lucjana Deniziaka ps. „Orzeł” ‒ żołnierza 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej i 3. Wileńskiej Brygady Narodowego Zjednoczenia Wojskowego, ostatniego żyjącego żołnierza z brygady kpt. Romualda Rajsa ps. „Bury”.
Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych reprezentowała wiceprezes Zarządu Głównego Alicja Siałkowska, koledzy z Okręgu Łomża ZŻNSZ i Koła Kolno Okręgu Łomża ZŻNSZ z pocztami sztandarowymi, koledzy z Okręgu Pomorskiego ZŻNSZ z pocztem sztandarowym, kolega reprezentujący Okręg Mazowiecki ZŻNSZ, koledzy z Bydgoszczy z grupy „Żołnierze Wyklęci Bydgoszcz”.
Związek Żołnierzy Narodowych Sił Zbrojnych zamówił za duszę mjr. Lucjana Deniziaka mszę św., która będzie odprawiona w dniu 31 grudnia 2020 r. o godz. 8.00 w kościele pod wezwaniem św. Piotra i Pawła w Lidzbarku Warmińskim przy Pl. Kościelnym 1. Zapraszamy do udziału we mszy za duszę majora.
Lucjan Deniziak urodził się 18 czerwca 1926 r. we wsi Wojtkowice koło Ciechanowca w bardzo patriotycznej rodzinie. Już w 1943 r., jako 17-letni chłopak, został zaprzysiężony do AK przez ppor. Stanisława Karolkiewicza, ps. „Szczęsny”. Pełnił funkcję kuriera i łącznika do połowy 1944 r., kiedy to został ujęty przez wkraczających na polską ziemię sowietów i umieszczony w transporcie na wywózkę na wschód. Udało mu się uciec. Wrócił w rodzinne strony.
Od 1945 r. był żołnierzem w 5. Wileńskiej Brygadzie AK mjr. Zygmunta Szendzielarza ps. „Łupaszka”, a następnie w 3. Wileńskiej Brygadzie NZW pod dowództwem kpt. Romualda Rajsa ps. „Bury” w oddziale ppor. Ryszarda Sosnowskiego ps. „Wydra”. Wziął udział w bitwie z sowiecką grupą operacyjną pod wsią Gajrowskie w dniu 16 lutego 1946 r. W okresie świąt Bożego Narodzenia 1946 r. został zatrzymany w rodzinnej wsi. Przewieziono go do aresztu w Ciechanowcu. Podczas przesłuchania powiedział ubekom, że wskaże im miejsce koło domu, w którym ukrył broń. Zbiegł w trakcie przeszukania. Podczas ucieczki otrzymał postrzał w udo. Leczył się w gospodarstwie swojego przyjaciela por. Leopolda Dmochowskiego ps. „Sęk”.
We wrześniu 1947 r. został aresztowany po raz kolejny, tym razem za nielegalne posiadanie broni. Przeszedł brutalne śledztwo. W dniu 21 października 1947 r. Wojskowy Sąd Rejonowy w Białymstoku skazał go na osiem lat więzienia i utratę praw publicznych. Karę odbywał w więzieniu w Płocku. Podczas pobytu w więzieniu otrzymał propozycję zwolnienia z więzienia w zamian za współpracę. Odmówił. Konsekwencją odmowy była kara 72 godzin karceru. Z więzienia wyszedł na mocy amnestii w dniu 16 stycznia 1953 r. Otrzymał skierowanie do pracy przymusowej w tartaku w Łaniewie, powiat lidzbarski.
Mjr Lucjan Deniziak przyczynił się do identyfikacji grobu ppor. Sosnowskiego ps. „Wydra” ‒ dowódcy oddziału Pogotowia Akcji Specjalnej Komendy Okręgu Białystok. Ppor. „Wydra” zginął 16 października 1947 r. Jak się okazało ‒ został pochowany na cmentarzu we wsi Wyszonki Kościelne.
Mjr Deniziak został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, Medalem Stulecia Odzyskanej Niepodległości, Medalem „Pro Bono Poloniae”. Zmarł 22 listopada 2020 r. w Lidzbarku Warmińskim. Miał 94 lata.
Cześć Jego Pamięci!
Zdjęcia autorstwa kolegi Józefa Żernickiego z „Żołnierze Wyklęci Bydgoszcz”.
