21 września 2024 roku w Elblągu po raz dziewiąty zostały zorganizowane obchody z okazji utworzenia Narodowych Sił Zbrojnych. Świętowaliśmy 82. rocznicę tego wydarzenia. W tym roku uroczystości zyskały wyższą rangę, jako wydarzenie ogólnopolskie.
Narodowe Siły Zbrojne powstały 20.09.1942 roku. Była to polska, konspiracyjna formacja wojskowa, walcząca z niemieckim i sowieckim okupantem. To druga, co do wielkości, formacja zbrojna Polskiego Państwa Podziemnego.
W ramach obchodów odbyły się:
- IV Patriotyczny Turniej Piłkarski Pamięci Żołnierzy NSZ,
- Uroczysta msza święta w katedrze pw. św. Mikołaja,
- Marsz pamięci żołnierzy NSZ ulicami elbląskiej Starówki,
- Apel Pamięci z odśpiewaniem „Roty” na zakończenie,
- konferencja popularno-naukowa,
- koncert patriotyczny Norberta „Smoły” Smolińskiego.
O 9 rano rozpoczął się turniej piłkarski, w którym udział wzięła również nasza drużyna im. sierżanta Wiktora Stryjewskiego ps. „Cacko”. Swoje zespoły wystawili także kibice Olimpii Elbląg oraz Kaszubscy Patrioci. Nagrody dla drużyn przygotowała firma ProPatriae.pl, za co serdecznie dziękujemy. Tegorocznym zwycięzcą turnieju została drużyna kibiców Olimpii Elbląg.
O 13.00 rozpoczęła się uroczysta Msza Święta celebrowana przez o. Piotra Twardeckiego.
Kolejnym punktem programu był Marsz Pamięci Żołnierzy NSZ, na którego czele dumnie kroczył poczet sztandarowy Okręgu Pomorskiego ZŻNSZ. Uczestnicy skandowali hasła „Narodowe Siły Zbrojne-NSZ”, „Bóg Honor i Ojczyzna” oraz wiele innych haseł patriotycznych. Od kilku lat nieodłącznym elementem elbląskich marszy jest auto, na którego karoserii znajduje się grafika patriotyczna przedstawiająca 5,Wileńską Brygadę AK z jednej strony, a Brygadę Świętokrzyską z drugiej. Z przodu auta widnieje postać sierżanta Wiktora Stryjewskiego ps. „Cacko”, którego syn jest naszym stałym uczestnikiem wydarzeń, i razem organizujemy w styczniu rajd pieszy pamięci sierżanta „Cacko”.
Po marszu, naprzeciwko Katedry św. Mikołaja odczytany został Apel Pamięci i odśpiewana „Rota”.
Półgodzinną przerwę – do czasu rozpoczęcia konferencji, uczestnicy spożytkowali na przygotowany poczęstunek oraz odwiedzenie stoiska patriotycznego, na którym można było nabyć patriotyczne ryngrafy oraz malarskie reprodukcje naszej Koleżanki, Alicji Sikorskiej.
O 15.00 Hymnem oraz Modlitwą NSZ rozpoczęła się konferencja.
Prowadząca spotkanie Pani Gabriela Sikorska powitała wszystkich przybyłych gości honorowych oraz wymieniła instytucje, które objęły uroczystość swoim patronatem.
Pierwszym prelegentem był prezes Zarządu Głównego Związku Żołnierzy NSZ Karol Wołek, który przedstawił ideę Narodowych Sił Zbrojnych, zaznaczając, że NSZ była jedyną wielką formacją polskiego państwa podziemnego, w której Niemcom nie udało się zainstalować swojej agentury i która nie została zinfiltrowana przez okupanta niemieckiego.
Kolejnym prelegentem był wiceprezes Stowarzyszenia Kultury Chrześcijańskiej im. ks. Piotra Skargi, Sławomir Skiba, który przedstawił prezentację multimedialną pt. „Umiłowanie Ojczyzny i ideał chrześcijańskiego żołnierza”.
Następnie został odczytany przez posła Krzysztofa Szymańskiego list od wicemarszałka sejmu, Krzysztofa Bosaka.
Po pierwszej części wykładów uczestnicy mieli chwilę na kawę, herbatę i pyszne ciasta, upieczone przez działaczki Stowarzyszenia Elbląscy Patrioci.
Po przerwie rozpoczął się drugi panel dyskusyjny,w którym historyk Łukasz Suchanowski przedstawił bardzo interesujący temat – „Żołnierze podziemia narodowego, a elity artystyczne”.
Dowiedzieliśmy się z niego, że członkami NSZ byli tak znani artyści jak: Maria Koterbska, Andrzej Konic czy Bernard Ładysz.
Historyk Jarosław Kłosowski zaprezentował natomiast historię Okręgu Pomorskiego Związku Żołnierzy NSZ, co u niejednego uczestnika spotkania wywołało wielkie wzruszenie i wspomnienia z ubiegłych lat.
Po kolejnej przerwie rozpoczął się koncert Norberta „Smoły” Smolińskiego, który porwał publiczność swoim patriotycznym repertuarem.
Na zakończenie wystąpili Nikodem Chmiel i Zofia Bork-Komorowska wykonując kilka znanych utworów partyzanckich na gitarze i flecie poprzecznym.
Organizatorami wydarzenia byli: Elbląscy Patrioci, Związek Żołnierzy NSZ-Okręg Pomorski, Młodzież Wszechpolska-Okręg Pomorski.
Uroczystość odbyła się w ramach współpracy Środowiska Patriotycznego Polski Północnej, a gościli na niej również przedstawiciele Stowarzyszenia im. kpt. Antoniego Rymszy „Maks”, Fundacja Pomoc Patrioty, Światowy Związek Żołnierzy AK Okręg Bydgoszcz , Kaszubscy Patrioci, Patriotyczne Pieniężno.
Wydarzenie objęte zostało patronatem wicemarszałka sejmu Krzysztofa Bosaka, prezesa IPN Karola Nawrockiego, Biskupa Polowego Wojska Polskiego Wiesława Lechowicza oraz Muzeum Żołnierzy Wyklętych i Więźniów Politycznych PRL. Patronem medialnym został Dziennik Elbląski, a opiekę medialną sprawowała TVP3 Olsztyn.
Wydarzenie nie mogłoby się odbyć, gdyby nie nasi sponsorzy: firma Kram sp. z o.o., która zasponsorowała koncert Norberta „Smoły” Smolińskiego. Na ręce prezesa Zbigniewa Przybysza wręczony został piękny ryngraf patriotyczny z orłem w koronie, jako podziękowanie za pomoc przy organizacji uroczystości. Firma Kram już po raz drugi pomogła organizatorom sponsorując koncert patriotyczny. Serdecznie dziękujemy za wsparcie!
Nagrody rzeczowe uczestnikom turnieju piłkarskiego ufundowała firma Propatriae.pl, której również serdecznie dziękujemy za wsparcie organizacyjne.
Organizatorzy dziękują wszystkim osobom zaangażowanym w przygotowanie i przeprowadzenie uroczystości, uczestnikom, a także osobom prywatnym wspierającym finansowo wydarzenie.
Jacek Gierwatowski
Organizator